อาหารสุขภาพ เบื้องต้น
การกินอาหารสุขภาพคืออะไร
อาหารที่คุณกินเข้าไป มันคือแหล่งพลังงาน และสารอาหาร สำหรับร่างกาย ดังนั้นการกินไม่ใช่เรื่องน่าอาย หรือเรื่องที่ควรหลีกเลี่ยง การกินอาหารอย่างเพียงพอไม่ใช่เรื่องยาก แต่การกินอาหารสุขภาพอย่างเพียงพอเป็นเรื่องที่ท้าทาย เชื่อมั้ย ถ้าเราไปถามความคิดเห็นของเพื่อน หรือคนรอบข้าง หรือแม้แต่ในเวปบอร์ด หรือรายการทีวี ว่ากินอะไรถึงมีสุขภาพดี? แต่ละคนก็จะออกความคิดเห็นที่หลากหลาย จนทำให้เราสับสน เราไม่มีทางจำได้หรอก ว่ามีอะไรบ้างในโลกนี้ ที่กินแล้วสุขภาพดี ดังนั้นสิ่งที่คุณควรจำคือ หลักการง่ายๆ ที่อธิบายได้ด้วยวิทยาศาสตร์ เพราะมันถูกค้นพบมานับหลายร้อยปีแล้ว ดังจะสรุปได้ดังนี้
.
สารอาหารทั้ง 6
ร่างกายคนเราต้องการสารอาหารมากกว่า 45 ชนิดทุกๆวัน สารอาหารเหล่านี้ เป็นสิ่งจำเป็นต่อสุขภาพ แล้วมันก็อยู่ในอาหารจากธรรมชาติที่เรากินนี้เอง โดยสารอาหารจะแบ่งเป็น 5 ประเภทหลักๆดังนี้
- คาร์โบไฮเดรท (แป้ง , น้ำตาล , ไฟเบอร์)
- โปรตีน (กรดอะมิโน 22 ชนิด)
- ไขมัน (กรดไขมันอิ่มตัว , กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว , กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน)
- แร่ธาตุ
- วิตามิน
- น้ำ
สารอาหารทั้งหมดนี้ จะต้องทำงานประสานกัน เพื่อ
- ผลิตวัตถุดิบในการ ซ่อม , สร้าง , รักษา เนื้อเยื่อต่างๆในร่างกาย
- ผลิตสารต่างๆ เพื่อควบคุมกระบวนการทำงานต่างๆในร่างกายให้เป็นปกติ
- เป็นแหล่งพลังงานให้ร่างกาย
โดยที่สารอาหารแต่ละอย่าง จะมีหน้าที่พิเศษที่แตกต่างกันก็จริง แต่ไม่สามารถทำโดยลำพังได้ จำเป็นต้องอาศัยสารอาหารอื่นๆ ส่งเสริมซึ่งกันและกัน ทำงานเป็นทีม หากขาดตัวใดตัวหนึ่ง แม้เพียงเล็กน้อย การทำงานต่างๆ ก็จะผิดปกติไปด้วย
สารอาหารบางอย่าง ร่างกายเราสร้างขึ้นมาได้เอง บางอย่างก็ต้องได้รับจากอาหารเท่านั้น เพราะร่างกายสังเคราะห์เองไม่ได้ บางอย่างเหลือใช้ ก็จะถูกขับออกทันที ไม่สามารถเก็บไว้ใช้ยามจำเป็นได้ แต่บางอย่างถ้าเหลือใช้ ก็สามารถเก็บสะสมไว้ใช้ยามจำเป็นได้ และนี่คือเหตุผลที่ทำให้ คนเราต้องกินสารอาหารที่จำเป็น อย่างหลากหลาย อย่างละนิด อย่างละหน่อยเท่านั้น ทุกๆวัน
.
Macronutrients
ในสารอาหารที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมด มีแค่ 3 ประเภทเท่านั้น ที่ให้พลังงานแก่เรา นั่นคือ คาร์โบไฮเดรท , ไขมัน และโปรตีน สารอาหารทั้งสามชนิดที่ให้พลังงานนั้น เราเรียกว่า “สารอาหารหลัก” หรือ “Macronutrients” พลังงานที่เกิดขึ้น ร่างกายจะนำไปใช้เพื่อการมีชีวิตรอด เช่น การหายใจ การเต้นของหัวใจ กระบวนการทำงานทุกอย่างของอวัยวะ รวมถึงการเดิน การนั่ง และกิจกรรมพิเศษอื่นๆ ที่นอกเหนือจากความต้องการพลังงานพื้นฐาน เช่น การทำงาน การเล่นกีฬา พลังงานที่ได้จากสารอาหารที่ว่านี้ มีหน่วยที่เรียกว่า “กิโลแคลอรี่” แต่เรามักเรียกสั้นๆกันว่า “แคลอรี่”
.
ตัวเลขแคลอรี่ได้มาจากไหน
ทางวิทยาศาสตร์จะมีเครื่องวัดแคลอรี่ในอาหาร ที่เรียกว่า ” Calorimeter” โดยการทดลอง จะแยกน้ำออกจากอาหารนั้นๆ ไปพักในกระเปาะ แล้วให้ความร้อนกับอาหารนั้น ซึ่งความร้อนนั้นก็จะส่งไปถึงน้ำที่ถูกแยกนั้น โดย 1 แคลอรี่ ก็คือ พลังงานที่ทำให้ น้ำ 1 กรัม อุณหภูมิสูงขึ้น 1 องศาเซลเซียส สรุปได้ดังนี้
- คาร์โบไฮเดรท 1 กรัม ให้พลังงาน 4 แคลอรี่
- โปรตีน 1 กรัม ให้พลังงาน 4 แคลอรี่
- ไขมัน 1 กรัม ให้พลังงาน 9 แคลอรี่
.
สำหรับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ถือว่าเป็นสารอาหาร แม้ว่าจะให้พลังงานกับร่างกายก็ตาม เพราะแอลกอฮอล์ ไม่ได้ช่วยในการรักษา การซ่อมแซม ร่างกายเลย แต่กลับเป็นพิษทำลายเซลล์ในร่างกายด้วย อีกทั้งยังสามารถเปลี่ยนรูปเป็นไขมันได้ โดยที่
- แอลกอฮอล์ 1 กรัม ให้พลังงาน 7 แคลอรี่
.
ในชีวิตประจำวัน อาหารเกือบทุกอย่างที่่เรากินเข้าไป ให้พลังงานหรือแคลอรี่แทบทั้งสิ้น ดังนั้น หากพลังงานเหลือใช้ ก็จะถูกเก็บสะสมในรูปของไขมัน และหากสะสมในปริมาณที่มากเกินไป ก็ทำให้เกิดภาวะน้ำหนักเกินตามมานั่นเอง
.
แนะนำอ่านเรื่องนี้ด้วย ลดน้ำหนักกับแคลอรี่
สรุปจาก sparkpeople.com
กลับหน้า สารบัญลดน้ำหนัก