เซลลูไลท์
เซลลูไลท์ เป็นเรื่องที่นักวิทยาศาสตร์ยังถกเถียงกันเป็นจำนวนมาก บ้างก็บอกว่า มันก็เป็นแค่ไขมัน ที่แก้ได้ด้วยการควบคุมอาหาร และการออกกำลังกาย แต่ทำไมคนที่น้ำหนักไม่เกินก็ยังมีเซลลูไลท์ เชื่อมั้ยว่าความจริงแล้ว ผู้หญิงหลังจากเข้าสู่วัยรุ่น 80-90% มีเซลลูไลท์กันทั้งนั้น ทั้งน้ำหนักเกินและไม่เกิน
.
คำว่า เซลลูไลท์ ปรากฏขึ้นครั้งแรกที่แถบยุโรปเมื่อ 150 ปีที่แล้ว(โหววว) ซึ่งได้มีการศึกษาพบว่า เซลลูไลท์ไม่ใช่แค่ไขมันธรรมดา เพื่อเพิ่มความเข้าใจ เราลองมาทำความรู้จักกับเซลลูไลท์กันให้มากขึ้นดีกว่า
.
เซลลูไลท์ คืออะไร
ชั่้นไขมันมีประโยชน์ที่เห็นได้ชัดเลยคือ กันกระแทก กันความร้อน กันความเย็น ปกคลุมเนื่อเยื่อต่างๆ ที่สำคัญคือเป็นแหล่งพลังงานชั้นยอด ถ้าไม่มีไขมันคงมีชีวิตอยู่ไม่ได้แน่
.
เมื่อปี 1970 Drs.Nurnberger และ Muller ได้ศึกษาโครงสร้างของผิวหนัง และองค์ประกอบของเซลล์ไขมันในผู้หญิงพบว่า ชัั้นบนของ subcutaneous หรือเรียกว่า hypodermis ซึ่งเป็นชั้นที่บรรจุ“ไขมัน” ที่ถูกแบ่งเป็นห้องๆ โดยมี connective tissue กั้นระหว่างห้องของไขมันอยู่ เรียกว่า Septa
.
ซึ่งมันเป็นเหมือนแค่เส้นใยยึดเกาะบางๆเท่านั้น ทำให้ห้องแต่ละห้อง สามารถยืดหดได้ ถ้ามีแรงดันในชั้นเนื้อเยื่อ มันก็บวมขึ้นมา แรงดันที่ว่านี้ อาจมาจากการกักเก็บน้ำมากเกินไป หรือขาดการออกกำลังกาย ทำให้เนื้อเยื่อที่ทำหน้าที่ยืดเหนี่ยวไม่แข็งแรงพอ
.
จึงกลายเป็นกระเปาะบวมๆอัดแน่นกันอยู่ในชั้น hypodermis ทำให้เราเห็นบนผิวหนังเป็นตะปุ่มตะป่ำ หรือที่เรียกว่า “ เซลลูไลท์ “ (Cellulite)
.
นอกจากนี้ โครงสร้างของห้องในชั้นไขมัน ของผู้หญิงและผู้ชายก็ไม่เหมือนกัน โดยที่เส้นกั้นห้องของผู้ชายจะสานเป็นตาข่าย ทำให้มีความแข็งแรงกว่าของผู้หญิง ดังนั้นจึงพบว่าผู้ชายไม่ค่อยปรากฏเซลลูไลท์ให้เห็นได้ง่ายๆ
.
กระบวนการเกิด เซลลูไลท์
เซลลูไลท์ ขั้นที่ 1
ยังไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า หรือมองภายนอกไม่เห็น แต่เริ่มมีการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดและเส้นเลือดฝอย เริ่มมีการสะสมของของเหลวส่วนเกินในชั้น dermis คอลลาเจน และ อีลาสตินในชั้น dermis เริ่มเสื่อมสภาพ เซลล์ไขมันเริ่มเคลื่อน
.
เซลลูไลท์ ขั้นที่ 2
เริ่มสามารถมองเห็น ตะปุ่มตะป่ำบนผิวได้บ้างเวลายืน ระบบไหลเวียนเลือดบริเวณนั้นเริ่มลดลง ของเหลวส่วนเกินมากขึ้น connective tissue คอลลาเจน และ อีลาสติน เริ่มฉีกขาด ไขมันเคลื่อนเข้าสู่ขั้นdermis มากขึ้น
.
เซลลูไลท์ขั้นที่ 3-4
ระบบไหลเวียนเลือด ที่เส้นเลือดฝอยลดลงมาก การเผาผลาญลดลง การสร้างโปรตีน และการซ่อมแซม ก็ยิ่งน้อยลง แต่กลับทำให้โปรตีนไปห่อหุ้มไขมันที่หลุดออกมามากขึ้น กลายเป็นก้อนไขมันเล็กๆ ที่ถูกห่อด้วยโปรตีน ถ้าใช้นิ้วหัวแม่มือกับนิ้วชี้บีบเนื้อดู ก็จะเห็นตะปุ่มตะป่ำอย่างชัดเจน ยิ่งนานเข้า ไขมันหลุดออกมามากขึ้น โปรตีนก็จะห่อไขมันหนาขึ้นจนแข็ง
.
สาเหตุที่ทำให้เกิด เซลลูไลท์ คืออะไร
จริงๆแล้ว สาเหตุอาจมาได้จากหลายปัจจัย แต่กระบวนการเกิดเซลลูไลท์ข้างต้น ก็ทำให้เข้าใจหลักการได้เป็นอย่างดี ว่าจุดสำคัญคือ
- น้ำหนักเกิน ไขมันเยอะเกินไป ทำให้ไขมันเล็ดลอดขึ้นมาชั้น dermis ได้ง่าย
- มีของเหลวส่วนเกิน และของเสียมีพิษ สะสมในกระแสเลือด ทำให้ซึมออกมาจากเส้นเลือดฝอยได้ แล้วไปทำลายเส้นใยคอลลาเจน และอีลาสติน ซึ่งเป็นตัวช่วยยึดให้ผิวเรียบ ส่งผลให้ไขมันเล็ดลอดออกมา
- เส้นใยคอลลาเจน และอีลาสติน เสื่อมสภาพ แข็งตัว สูญเสียความยืดหยุ่น ไม่แข็งแรงเอง จากอายุที่มากขึ้น ,ไม่ได้รับสารอาหารที่จำเป็นเพียงพอ
- การนั่ง หรือยืน หรือนอนนานๆ การใส่กางเกงใน หรือเสื้อผ้าที่รัดจดเกินไป มีการอุดตันของหลอดเลือด ทำให้ระบบไหลเวียนเลือด และน้ำเหลืองลดลง
- ขาดการออกกำลังกาย กล้ามเนื้อ และเส้นใยเกี่ยวพันต่างๆ ไม่แข็งแรงพอจะยืดเหนีี่ยว
- หรือหลายๆปัจจัยต่างๆรวมกัน
.
จะเห็นได้ว่าเซลลูไลท์ มักก่อตัวเห็นเด่นชัดที่ก้น และต้นขา เพราะเป็นส่วนที่มีโอกาส ทำให้ระบบไหลเวียนเลือดผิดปกติได้ง่าย
.
วิธีกำจัด เซลลูไลท์
- การลดน้ำหนัก ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ แม้ว่าอาจจะไม่สามารถกำจัดเซลลูไลท์ ออกไปได้หมดก็ตาม แต่ก็ทำให้ไขมันส่วนเกิน ที่เห็นได้ด้วยตาเปล่าหายไป
- การฝึกกล้ามเนื้อ แม้ว่าการออกกำลังกายด้วยวิธี ฝึกกล้ามเนื้อ ไม่ใช่การลดไขมัน แต่เป็นการสร้างความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อ คอลลาเจน และอีลาสติน รวมถึงเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่างๆอีกด้วย
- การฝึกคาร์ดิโอ เป็นการ ออกกำลังกายชนิดแอโรบิค ซึ่งช่วยเผาผลาญไขมัน ลดขนาดไขมันใต้ผิวหนังได้ และแน่นอนว่ามันช่วยลดน้ำหนักอยู่แล้วด้วย
- ทานอาหารสุขภาพ อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ซึ่งหมายถึงผัก ผลไม้ โปรตีน ไขมันดี และธัญพืช อาหารเหล่านี้จะให้สารอาหารที่จำเป็น ในการเผาผลาญไขมัน และรักษาเนื้อเยื่อผิวหนังให้มีสุขภาพดี
- สำหรับ โปรตีนจากถั่วต่างๆ ถั่วเมล็ดแห้ง (ถั่วเหลือง ถั่วดำ ถั่วเขียว ถั่วแดง ฯลฯ) ถั่วเคี้ยวเล่น (อัลมอนด์ เม็ดมะม่วงหิมพานต์ พิชทาชิโอ ถั่วลิสง ฯลฯ) อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ ชาเขียว เบอร์รี่ กระเทียม อาหารเหล่านี้จะช่วยสร้างคอลลาเจน ทำให้ผิวมีความยืดหยุ่น และแข็งแรง
- สำหรับอาหาร ที่ช่วยบำรุงเกี่ยวกับผิวโดยตรงคือ อาหารที่มี วิตามินซี วิตามินอี และกรดไขมันโอเมก้า-3
นอกจากการลดน้ำหนักให้อยู่ในระดับปกติ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอแล้ว ยังมีเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่แม้ว่าจะกำจัดเซลลูไลท์ได้อย่างรวดเร็ว แต่ก็ไม่ได้เป็นการแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ และเซลลูไลท์ก็ยังสามารถก่อตัวขึ้นมาได้อีกอยู่ดี เช่นการดูดไขมัน ครีมสลาย และการนวดที่ต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญพิเศษ
.
สรุปข้อมูลจาก dermalinstitute.com , sparkpeople.com
วิธีป้องกัน เซลลูไลท์
ถึงจะบอกว่าเป็น วิธีป้องกันเซลลูไลท์ แต่ไม่ได้หมายถึงจะไม่ทำให้เกิดเลย แต่สามารถป้องกันไม่ให้เกิดมากขึ้น เช่น กินอาหารที่เป็นด่างเพื่อขับสารพิษซึ่งเป็นกรด การดื่มน้ำ การทานผักสดๆ ผลไม้สดๆ การออกกำลังกายสม่ำเสมอ และการทำให้ระบบน้ำเหลือง ระบบเลือดไหลเวียนเป็นปกติ รวมถึงการไม่เพิ่มของเสียให้ร่างกาย